สิบแปดมงกุฎ มีความหมายว่า ผู้ที่มีเล่ห์เหลี่ยม ปลิ้นปล้อน หลอกลวง เช่น เธอต้องระวังให้ดีนะ พวกสิบแปดมงกุฎชอบเอาทองปลอมมาล่อให้หลงเชื่อ แล้วแลกเอาทองแท้ของเธอไป

คำว่า สิบแปดมงกุฎ มีอยู่ในเรื่องรามเกียรติ์ เป็นคำเรียกทหารพระรามที่เป็นลิงชั้นนายหรือยอดทหาร ๑๘ ตัว เช่น สุรกานต์ (อ่านว่า สุ-ระ-กาน) สุรเสน (อ่านว่า สุ-ระ-เสน) นิลขัน (อ่านว่า นิน-ละ-ขัน) นิลเอก (อ่านว่า นิน-ละ-เอก). วานร ๑๘ ตัวนี้เป็นเทวดาจุติลงมาเกิด. ที่มาของสำนวนนี้ กาญจนาคพันธุ์ กล่าวไว้ในหนังสือสำนวนไทยว่า ในสมัยหนึ่ง มีนักเลงการพนันพวกหนึ่งซึ่งถือกันว่าเป็นนักเลงใหญ่หรือนักเลงชั้นยอด พวกนี้สักตรามงกุฎ จึงได้ชื่อว่าสิบแปดมงกุฎ. หลังจากนั้นใครก็ตามที่เป็นนักเลงการพนัน แม้จะไม่ได้สักตรามงกุฎ ก็เรียกกันว่า สิบแปดมงกุฎ. คำว่า มงกุฎ ทำให้นึกถึง สิบแปดมงกุฎ ในเรื่องรามเกียรติ์ เมื่อกล่าวถึงนักเลงการพนันที่สักตรามงกุฎ จึงเติมคำเป็น สิบแปดมงกุฎ. ต่อมา สิบแปดมงกุฎ ได้ขยายความหมายออกไป หมายถึง ผู้ที่มีเล่ห์เหลี่ยมมาก ผู้ที่ปลิ้นปล้อนหลอกลวงผู้อื่น.สิบแปดมงกุฎ เป็นสำนวน มีความหมายว่า ผู้ที่มีเล่ห์เหลี่ยม ปลิ้นปล้อน หลอกลวง เช่น เธอต้องระวังให้ดีนะ พวกสิบแปดมงกุฎชอบเอาทองปลอมมาล่อให้หลงเชื่อ แล้วแลกเอาทองแท้ของเธอไป

คำว่า สิบแปดมงกุฎ มีอยู่ในเรื่องรามเกียรติ์ เป็นคำเรียกทหารพระรามที่เป็นลิงชั้นนายหรือยอดทหาร ๑๘ ตัว คือ เกยูร โกมุท ไชยามพวาน มาลุนทเกสร วิมล ไวยบุตร สัตพลี สุรกานต์ สุรเสน นิลขัน นิลปานัน นิลปาสัน นิลราช นิลเอก วิสันตราวี กุมิตัน เกสรทมาลา มายูร วานร ๑๘ ตัวนี้เป็นเทวดาจุติลงมาเกิด

หมายเหตุ สำนวนนี้ตามคำอธิบายของกาญจนาคพันธุ์

ความหมายของสำนวนมีมาจากนักเลงการพนันที่สักตรามงกุฎ จึงไม่เกี่ยวข้องกับ สิบแปดมงกุฎในเรื่องรามเกียรติ์ เพียงแต่เรียกตามเสียงที่พ้องกัน

ส่วนมงกุฎ ในคำว่า “สิบแปดมงกุฎ” ที่ใช้เรียกวานร ๑๘ ตัวที่ปรากฏในบทละครเรื่องรามเกียรติ์ มิได้เกี่ยวข้องกับคำว่า “มงกุฎ ที่หมายถึง เครื่องสวมพระเศียรพระมหากษัตริย์” แต่อย่างใด แต่เป็น “มงกุฎ” ที่แผลงมาจากภาษาสันสกฤตคำว่า มรกฏฺ: และภาษาบาลีว่า มกกฏฺ ที่หมายถึง ลิง หรือวานร

59) मर्कटः markaṭaḥ (p. 1242)

मर्कटः markaṭaḥ 1 An ape, a monkey; हारं वक्षसि केनापि दत्तमज्ञेन मर्कटः । लेढि जिघ्रति संक्षिप्य करोत्युन्नतमासनम् Bv.1.99. -2 A spider. -3 A kind of crane. -4 A kind of coitus or mode of sexual enjoyment. -5 A kind of poison.

(https://dsal.uchicago.edu/cgi-bin/app/apte_query.py?qs=monkey&matchtype=default)

9) makkaṭa (p. 511)

...a monkey J i.385; ii.267; DhA ii.22; VbhA 408 (˚niddā, a m.'s sleep, said to be quickly changing); KhA 73 (in simile); SnA 522 (cp. Sn 791). Names of monkeys famous in Jātaka tales: Sālaka J ii.268; Kālabāhu J iii.98 sq.; on the monkey as a figure in...

(https://dsal.uchicago.edu/cgi bin/app/pali_query.py?qs=monkey&matchtype=default)

ตัวอย่างคำว่า “สิบแปดมงกุฎ” ที่ปรากฏอยู่ในบาละครเรื่องรามเกียรติ์

๏ ให้เลิกพหลโยธี ทุกหมู่เสนีทวยหาญ

วานรไชยามพวาน โบกธงหน้าฉานนำพล

กลองชัยกลองชนะโครมครึก โยธาโห่ฮึกกุลาหล

แตรงอนแตรฝรั่งอึงอล ดั่งแผ่นดินดลจะโทรมทรุด

อันหมู่จังเกียงทั้งหลาย กับตัวนายสิบแปดมงกุฎ

ต่างตนสำแดงฤทธิรุทร ดำดินแล้วผุดขึ้นมา

๏ บัดนั้น เสนาวานรน้อยใหญ่

ทั้งสิบแปดมงกุฎวุฒิไกร ก็พากันลงไปในวารี ฯ

๏ พร้อมพิเภกสุครีพหนุมาน องคตชมพูพานทหารใหญ่

ทั้งชามพูวราชฤทธิไกร ไชยามเกสรทมาลา

นิลนนท์นิลราชนิลขัน ทั้งนิลปานันพร้อมหน้า

นิลเอกขุนนิลผู้ศักดา ปิงคลาวิสันตราวี

โชติมุกขวิมลมาลุนท์ เกยูรมายูรกระบี่ศรี

ศรรามวาหุโรมฤทธี ทั้งสัตพลีโคมุท

สุรเสนสุรกานต์ทวิพัท มหัทวิกันไวยบุตร

มากันจวิกชาญยุทธ์ สิบแปดมงกุฎตัวนาย

ล้วนมีฝีมือชื่อเสียง เตียวเพชรจังเกียงมากหลาย

หมอบเฝ้าสองเหล่าเรียบราย ข้างซ้ายชมพูนครา

พื้นพงศ์พญาพานรินทร์ ฝ่ายนครขีดขินอยู่เบื้องขวา

จึ่งมีพระราชบัญชา ปรึกษาณรงค์สงคราม

๏ เมื่อนั้น พระลักษมณ์สุริย์วงศ์ทรงศร

กับสิบแปดมงกุฎวานร พวกพลนิกรโยธี

เห็นรูปทศเศียรกุมภัณฑ์ งามลํ้าเทวัญทุกราศี

ผิวพรรณผุดผ่องทั้งอินทรีย์ หมู่กระบี่หลงใหลไปทุกตน

>>>>>>>>>>><<<<<<<<<<<<